การจัดทำข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์สาธารณสุข
กทม.
1
ข้อมูลและโปรแกรมที่ใช้ในการดำเนินการ
1.1 ข้อมูลเชิงทิศทาง (Vector) สามารถแจกแจงได้ตามตารางดังนี้
ตารางที่
1
ข้อมูลเชิงทิศทาง
(Vector) ที่ใช้ในการดำเนินการ
อันดับ |
ชื่อ shapefile |
ชนิดของข้อมูล |
คำอธิบาย |
แหล่งข้อมูล |
1 |
Bma_hos |
Point |
ที่ตั้งร.พ.กทม. |
Gisdata2550 |
2 |
Gov_hos |
Point |
ที่ตั้งร.พ.รัฐบาล |
Gisdata2550 |
3 |
Priv_hos |
Point |
ที่ตั้งร.พ.เอกชน |
Gisdata2550 |
4 |
Health_cen |
Point |
ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุข |
Gisdata2550 |
5 |
B_health |
Point |
ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุขสาขา |
Gisdata2550 |
6 |
Mhc |
Point |
ที่ตั้งศูนย์สุขภาพชุมชน |
Gisdata2550 |
7 |
Drug_clinic |
Point |
ที่ตั้งคลีนิกยาเสพติด |
Gisdata2550 |
8 |
Health_area |
Polygon |
พื้นที่บริการสาธารณสุข |
Gisdata2550 |
9 |
Road_centerline |
Line |
ถนน |
Base20000 |
10 |
Express_way |
Line |
ทางด่วน |
Base20000 |
11 |
Chaopraya |
polygon |
แม่น้ำเจ้าพระยา |
Base20000 |
12 |
Distric |
polygon |
เขต |
Base20000 |
1.2
ข้อมูลอรรถาธิบาย
เป็นข้อมูลที่ได้จากฐานข้อมูลที่ฝ่ายข้อมูลและแผนงานได้จัดทำขึ้นและเป็นข้อมูลที่ได้จากการค้นคว้าด้วยตัวเอง
สามารถแจกแจงได้ตามตารางดังนี้
ตารางที่
2
ข้อมูลอรรถาธิบาย
(Attribute) ที่ใช้ในการดำเนินการ
อันดับ |
ชื่อ file |
คำอธิบาย |
แหล่งข้อมูล |
1 |
Hos_bma |
ข้อมูลทั่วไปของร.พ.กทม. |
สำนักการแพทย์ |
2 |
Health_bma |
ข้อมูลทั่วไปของศูนย์บริการสาธารณสุข |
สำนักอนามัย |
3 |
Cos_in_dep |
จำนวนผู้ป่วยในจำแนกตามแผนก |
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล |
4 |
Cos_out_dep |
จำนวนผู้ป่วยนอกจำแนกตามแผนก |
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล |
5 |
Employ_46 |
จำนวนบุคลากรจำแนกตามสายอาชีพ |
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล |
6 |
Distric_cos |
จำนวนผู้ป่วยจำแนกตามเขต |
สำนักอนามัย |
1.3 โปรแกรม
1)โปรแกรมสารสนเทศภูมิศาสตร์
:
Autodesk MapGuide Author
,Arcview 3.2a
2)โปรแกรมให้บริการสารสนเทศภูมิศาสตร์ผ่านเครือข่าย :
Autodesk MapGuide Server Admin
3)โปรแกรมปรับแต่งสัญลักษณ์
:
Symbol Manager
4)โปรแกรมระบบบัญชี : Microsoft Excel
5)โปรแกรมระบบฐานข้อมูล
:
Microsoft Access
6)โปรแกรมเขียนเว็บเพ็จ
:
Microsoft FrontPage
7)โปรแกรมตกแต่งรูปภาพ : Adobe Photoshop
……………………………………………………………………………………………………………….
2
กรอบแนวทางในการดำเนินการ
ในการดำเนินการนี้จะต้องผ่านกระบวนการตามขั้นตอนต่อไปนี้
ภาพประกอบ
1
กรอบแนวทางในการดำเนินการ
…………………………………………………………………………………………………………………………..
3
การเก็บรวบรวมข้อมูล
Attribute และจัดการฐานข้อมูล
เนื่องจากฐานข้อมูลด้านสาธารณสุขที่ได้จากฝ่ายข้อมูลและแผนงานไม่เพียงพอต่อการนำเสนอ
จำเป็นต้องค้นคว้าหาข้อมูลด้วยตัวเองจากหนังสือสถิติและอินเตอร์เน็ต
ดังนั้นจึงต้องใช้เครื่องมือและโปรแกรมต่างๆเพื่อจัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบและสามารถนำไปใช้งานได้สะดวก
สำหรับโปรแกรมที่ต้องใช้ได้แก่
MS Excel และ MS Access
ข้อมูลที่ได้จากการจัดการฐานข้อมูลด้วย
MS Access มีดังนี้
ตารางที่ 3
ข้อมูลที่ได้จากการจัดการฐานข้อมูลด้วย
MS Access
ชื่อคอลัมน์ |
ประเภทข้อมูล |
คำอธิบาย |
Table : Hos_bma : ข้อมูลทั่วไปของร.พ.กทม. |
||
Hos_id |
N |
รหัสโรงพยาบาล |
Name |
T |
ชื่อโรงพยาบาล |
nick_name |
T |
ชื่อโรงพยาบาลอย่างย่อ |
Add |
T |
ที่อยู่ |
Bed |
N |
จำนวนเตียง |
Out_cos |
N |
จำนวนผู้ป่วยนอก |
In_cos |
N |
จำนวนผู้ป่วยใน |
Tot_cos |
N |
จำนวนผู้ป่วยทั้งหมด |
Table : Health_bma : ข้อมูลทั่วไปของศูนย์บริการสาธารณสุข |
||
Health_id |
N |
รหัสศูนย์บริการสาธารณสุข |
Name |
T |
ชื่อศูนย์บริการสาธารณสุข |
Add |
T |
ที่อยู่ |
Time_sick |
N |
จำนวนครั้งที่ใช้บริการ |
New_cos |
N |
จำนวนผู้ใช้บริการรายใหม่ |
Old_cos |
N |
จำนวนผู้ใช้บริการรายเก่า |
Table : Cos_in_dep : จำนวนผู้ป่วยใน
จำแนกตามแผนก |
||
Hos_id |
N |
รหัสโรงพยาบาล |
Name |
T |
ชื่อโรงพยาบาล |
Ther_dep |
N |
อายุรกรรม |
Acc_dep |
N |
อุบัติเหตุและนิติเวชวิทยา |
Birth_dep |
N |
สูติ
นรีเวชกรรม |
Infant_dep |
N |
กุมารเวชกรรม |
ชื่อคอลัมน์ |
ประเภทข้อมูล |
คำอธิบาย |
Surg_dep |
N |
ศัลยกรรม |
Improve_dep |
N |
เวชกรรมฟื้นฟู |
Optic_dep |
N |
จักษุวิทยา |
Auric_dep |
N |
โสต
นาสิก
ลาริงซ์วิทยา |
Ray_dep |
N |
รังสีวิทยา |
Tot_cos |
N |
รวม |
Table : Cos_out_dep : จำนวนผู้ป่วยนอก
จำแนกตามแผนก |
||
Hos_id |
N |
รหัสโรงพยาบาล |
Name |
T |
ชื่อโรงพยาบาล |
อายุรกรรม |
N |
- |
อุบัติเหตุและนิติเวชวิทยา |
N |
- |
สูติ
นรีเวชกรรม |
N |
- |
กุมารเวชกรรม |
N |
- |
ศัลยกรรม |
N |
- |
ศัลยกรรมกระดูก |
N |
- |
ทันตกรรม |
N |
- |
เวชกรรมฟื้นฟู |
N |
- |
จักษุวิทยา |
N |
- |
อนามัยชุมชน |
N |
- |
โสต
นาสิก
ลาริงซ์วิทยา |
N |
- |
เวชศาสตร์ครอบครัว |
N |
- |
วิสัญญี |
N |
- |
รังสีวิทยา |
N |
- |
คลีนิกนอกเวลา |
N |
- |
ประกันสังคม |
N |
- |
จิตเวช |
N |
- |
ผู้ป่วยทั่วไป |
N |
- |
ห้องไตเทียม |
N |
- |
ผู้ป่วยนอก |
N |
- |
|
|
|
ชื่อคอลัมน์ |
ประเภทข้อมูล |
คำอธิบาย |
ตรวจสุขภาพแรงงาน |
N |
- |
ตรวจสุขภาพข้าราชการ |
N |
- |
รวม |
N |
- |
Table : Employ46 : จำนวนบุคลากรตามสายอาชีพ |
||
Hos_id |
N |
รหัสโรงพยาบาล |
Hos_name |
T |
ชื่อโรงพยาบาล |
แพทย์ |
N |
- |
ชื่อคอลัมน์ |
ประเภทข้อมูล |
คำอธิบาย |
พยาบาลวิชาชีพ |
N |
- |
เจ้าหน้าที่พยาบาล |
N |
- |
นักวิทยาศาสตร์การแพทย์ |
N |
- |
นักเทคนิคการแพทย์ |
N |
- |
พยาบาลเทคนิค |
N |
- |
จพงวิทยาศาสตร์การแพทย์ |
N |
- |
เภสัชกร |
N |
- |
ผู้ช่วยทันตแพทย์ |
N |
- |
เจ้าพนักงานเภสัช |
N |
- |
ทันตแพทย์ |
N |
- |
เจ้าหน้าที่รังสีการแพทย์ |
N |
- |
นักกายภาพบำบัด |
N |
- |
นักสังคมสงเคราะห์ |
N |
- |
นักรังสีการแพทย์ |
N |
- |
ผู้ช่วยเภสัชกร |
N |
- |
นักโภชนาการ |
N |
- |
เจ้าหน้าที่วิทยาศาสตร์ |
N |
- |
เจ้าหน้าที่ส่งเสริมสุขภาพ |
N |
- |
เจ้าหน้าที่ควบคุมโรค |
N |
- |
นักจิตวิทยา |
N |
- |
นักวิชาการส่งเสริมสุขภาพ |
N |
- |
Table : Distric_cos :
จำนวนผู้ป่วยจำแนกตามเขต |
||
DCode |
N |
- |
DName |
T |
- |
Cos_47 |
N |
- |
ผู้ป่วยไข้เลือดออก |
N |
- |
ที่มา :
สำนักอนามัย
สำนักการแพทย์
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล
...............................................................................................................................................
4
การนำเข้าข้อมูลVector
และการเชื่อมกับข้อมูลAttribute
ข้อมูล
Vector ที่ใช้ในการนำเสนอนั้น
เป็นข้อมูลที่ได้จัดทำเสร็จไว้แล้วโดยฝ่ายข้อมูลและแผนงานโดยจัดเก็บในรูปแบบ
Shape file ซึ่งสามารถนำข้อมูลเหล่านั้นมาจัดกระทำเพิ่มเติมได้โดยผ่านระบบเครือข่ายภายในองค์กร
ใช้โปรแกรม Arcview เป็นเครื่องมือ
เนื่องจากสามารถปรับแต่งข้อมูล
Vector ได้ง่าย
ข้อมูล Vector ที่ได้จำแนกตามการใช้งานได้ดังนี้
1)ข้อมูล Vector ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุข
เป็นข้อมูลประเภท
Point ทั้งหมด
ใช้ในการอ้างอิงพิกัดของศูนย์บริการสาธารณสุข
เพื่อการค้นหาสถานที่และระบุตำแหน่ง
2)ข้อมูล Vector ข้อมูลเชิงสัมพันธ์กับที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุข
ได้แก่
ข้อมูลที่อ้างอิงที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุขโดยอ้างอิงกับลักษณะทางกายภาพต่างๆ
เช่น ถนน
แม่น้ำ
เขตการปกครอง
สถานที่สำคัญต่างๆ
เป็นต้น
ซึ่งเป็นข้อมูลประกอบที่ใช้ในการค้นหาสถานที่
3)ข้อมูล Vector ที่ใช้แสดงสถิติเชิงพื้นที่
ได้แก่
เขตการปกครอง
พื้นที่บริการสาธารณสุข
ข้อมูล Vector ทั้ง 3
ประเภท
เมื่อนำมาวิเคราะห์ประกอบกับข้อมูล
Attribute ที่ได้จัดเป็นหมวดหมู่ไว้แล้วร่วมกับข้อมูล
Attribute จะสามารถออกแบบหมวดหมู่การนำเสนอแผนที่ด้วยโปรแกรม
Autodesk MapGuide
ได้ดังนี้
· ที่ตั้งสถานพยาบาล
- ที่ตั้งโรงพยาบาลในเขตกรุงเทพฯ
- ที่ตั้งโรงพยาบาลเอกชน
- ที่ตั้งโรงพยาบาลของรัฐ
- ที่ตั้งโรงพยาบาลในสังกัด
กทม.
- ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุข
- ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุขสาขา
- คลีนิกยาเสพติด
- ศูนย์สุขภาพชุมชน
- ทางด่วน
- ถนนสายหลัก
- ถนนสายรอง
- แม่น้ำเจ้าพระยา
- เขต
· ข้อมูลเกี่ยวกับโรงพยาบาลในสังกัด
กทม.
- จำนวนแพทย์
- จำนวนเตียง
- จำนวนผู้ป่วยใน
- จำนวนผู้ป่วยนอก
- จำนวนผู้ป่วยทั้งหมด
- จำนวนผู้ใช้บริการหน่วยแพทย์เคลื่อนที่
- ค่าใช้จ่ายโครงการ
30 บาท
(ผู้ป่วยนอก)
- ค่าใช้จ่ายโครงการ
30 บาท
(ผู้ป่วยใน)
- ที่อยู่ของโรงพยาบาล
· ข้อมูลเกี่ยวกับศูนย์บริการสาธารณสุข
- ที่ตั้งศูนย์บริการสาธารณสุข
- พื้นที่บริการศูนย์บริการสาธารณสุข
·
สถิติทั่วไปเกี่ยวกับสาธารณสุข
- จำนวนผู้มาใช้บริการศูนย์บริการสาธารณสุข
- จำนวนผู้ป่วยไข้เลือดออกปี
2548
- จำนวนประชากรปี
2549
...............................................................................................................................................
5
การนำเสนอข้อมูลผ่านระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
การนำเสนอข้อมูลผ่านอินเตอร์เน็ตจำเป็นต้องใช้ความรู้ทั้งศาสตร์และศิลป์ คือ
การใช้เครื่องมือ
โปรแกรม
ภาษาคอมพิวเตอร์
และการใช้ศิลปะในการจัดหน้าเว็บเพ็จให้สวยงาม
ซึ่งการนำเสนอข้อมูลผ่านเว็บเพ็จจะเป็นสื่อกลางในการเข้าถึงข้อมูลของผู้ใช้
5.1 การจัดเตรียมข้อมูล
คือการเก็บรวบรวมข้อมูลที่จะนำเสนอทั้งหมดแล้วจัดเป็นหมวดหมู่
ในโครงการนี้สามารถจัดหมวดหมู่การนำเสนอดังนี้
1)
เว็บเพ็จที่นำเสนอด้วยแผนที่
ได้แก่
ข้อมูลแผนที่ที่ได้จากการจัดกระทำด้วยโปรแกรม
Autodesk MapGuide
Author ซึ่งสามารถแสดงผลในหน้าเว็บเพ็จได้ทันที
-
แผนที่ที่ตั้งสถานพยาบาลในเขตกรุงเทพมหานคร
-
แผนที่แสดงข้อมูลโรงพยาบาลในสังกัดกรุงเทพมหานคร
-
แผนที่แสดงข้อมูลศูนย์บริการสาธารณสุข
-
แผนที่แสดงสถิติเชิงพื้นที่
2)
เว็บเพ็จที่มีการเชื่อมต่อกับฐานข้อมูล
ได้แก่
เว็บเพ็จที่มีการรับค่าจากการกระทำของผู้ใช้และมีการแสดงผลด้วยการดึงข้อมูลจากฐานข้อมูลที่ได้จัดกระทำด้วย
Access และมีความซับซ้อนในการเขียนคำสั่งภาษาคอมพิวเตอร์
-
จำนวนบุคลากรจำแนกตามสายอาชีพ
โรงพยาบาลสังกัดกรุงเทพมหานคร
-
จำนวนผู้ป่วยในจำแนกตามแผนก
โรงพยาบาลสังกัดกรุงเทพมหานคร
-
จำนวนผู้ป่วยนอกจำแนกตามแผนก
โรงพยาบาลสังกัดกรุงเทพมหานคร
-
สายรถเมล์ที่ผ่าน
โรงพยาบาลสังกัดกรุงเทพมหานคร
3)
เว็บเพ็จที่นำเสนอด้วยรูปภาพและอักษร
ได้แก่
เว็บเพ็จทั่วไป
ส่วนใหญ่เป็นลิงค์และภาพประกอบ
-
เว็บเพ็จหน้าแรก
(Homepage)
-
ข่าวสาธารณสุข
5.2
การออกแบบและเขียนเว็บเพ็จด้วยภาษา
HTML มีขั้นตอนดังนี้
1)
ออกแบบหน้าเว็บเพ็จโดยใช้โปรแกรม
MS FrontPage เป็นเครื่องมือในการช่วยออกแบบหน้าเพ็จ
เช่น
การจัดตาราง
การเชื่อมโยงหน้าเว็บเพ็จ
และใช้โปรแกรม
Photoshop เป็นเครื่องมือในการตกแต่งภาพ
2)
เขียนคำสั่งคอมพิวเตอร์เพื่อเชื่อมโยงการนำเสนอด้วยแผนที่และนำเสนอจากฐานข้อมูล
ภาษาที่ใช้ได้แก่
HTML ASP JavaScript
3)
ทดสอบการใช้งานโดยใช้โปรแกรม
Internet Explorer โดยตรวจสอบลิงค์ต่างๆ
การแสดงผลของแผนที่
การแสดงข้อมูลจากฐานข้อมูล
เป็นต้น
4) Upload แฟ้มข้อมูลที่เกี่ยวข้องไปยังเครื่อง
Server เพื่อเผยแพร่ข้อมูลผ่านทาง
http://www.bangkokgis.com/
ภาพประกอบ
2
กระบวนการนำเสนอข้อมูลและแผนที่
ภาพแสดงหัวเรื่อง |
||
+
ข้อมูลเกี่ยวกับโรงพยาบาล -บุคลากร -ผู้ป่วยใน เชื่อมต่อ database -ผู้ป่วยนอก |
+ ข่าวสาธารณสุข -หัวข้อข่าว -->เนื้อหาข่าว |
+ การเดินทาง -สายรถเมล์ -->เชื่อมต่อ database |
ภาพประกอบหัวข้อ |
ที่ตั้งสถานพยาบาล ---> แผนที่ |
|
ภาพประกอบหัวข้อ |
ข้อมูลโรงพยาบาลสังกัด กทม. ---> แผนที่ |
|
ภาพประกอบหัวข้อ |
ข้อมูลศูนย์บริการสาธารณสุข ---> แผนที่ |
|
ภาพประกอบหัวข้อ |
สถิติเชิงพื้นที่ ---> แผนที่ |
|
ลิงค์เว็บไซต์ หน่วยงานสาธารณสุข |
ลิงค์เว็บไซต์ โรงพยาบาลสังกัด กทม. |
ลิงค์เว็บไซต์ ด้านสุขภาพ |
ภาพประกอบ 3 การจัดหน้า Homepage
ภาพแสดงหัวเรื่อง |
|
แผนที่ |
แสดงข้อมูลต่างๆ จากฐานข้อมูล |
ภาพประกอบ
4
การจัดหน้า Webpage ที่มีการเชื่อมกับฐานข้อมูล
ภาพประกอบ
5
การใช้โปรแกรม
PhotoShop ในการตัดต่อภาพประกอบ
ภาพประกอบ
6
การใช้คำสั่ง
JavaScript ในการเชื่อมฐานข้อมูล
ภาพประกอบ
7
การใช้โปรแกรม
FrontPage ในการออกแบบเว็บเพ็จ